Adaptieve expertise-ontwikkeling in werkgerelateerde opleidingscontexten in het Hoger Onderwijs

Door onder andere technologische veranderingen, versnelde informatietechnologieën en mondiale sociaaleconomische ontwikkelingen is de toekomst van beroepen onvoorspelbaarder geworden en zullen onverwachte en nieuwe situaties zich steeds frequenter voordoen (Susskind & Susskind, 2015). De arbeidsmarkt reageert hierop door niet alleen vakinhoudelijke expertise van professionals te vragen maar ook adaptieve expertise om nieuwe kennis en vaardigheden te blijven ontwikkelen. In dit special issue staat de vraag centraal hoe we onze studenten kunnen begeleiden in hun ontwikkeling van adaptieve  expertise.

Het begrip adaptieve expertise is niet nieuw. Al bijna 40 jaar geleden maakten Hatano en Inagaki (1986) onderscheid in adaptieve expertise en routine-expertise. Routine-expertise is het uitvoeren van hoogwaardige procedures om efficiënt en accuraat te handelen. Als iemand ook onderliggende principes begrijpt en handelingen kan aanpassen indien nodig spreken zij van adaptieve expertise. Het onderzoek naar adaptieve expertise en de ontwikkeling ervan is afgelopen jaren sterk toegenomen. Alhoewel dit niet heeft geleid tot een eenduidige definitie van het begrip adaptieve expertise, is men het erover eens dat een adaptieve expert in  veranderende omstandigheden nieuwe oplossingen kan ontwikkelen voor professionele problemen (Pelgrim, 2023). Een situatie die om adaptieve expertise vroeg (en wat de een makkelijker afging dan de ander) was tijdens  de COVID-19 pandemie. Het  hele onderwijs moest van de een op de andere dag worden aangepast naar een online leeromgeving. Dit werd in korte tijd gerealiseerd en dat terwijl docenten en ondersteuners voor de pandemie dachten dat dit jaren van implementatie zou kosten.